Parolingiz qanchalik kuchli? Yoki zaif...
15
357
0
Har yili millionlab hisoblar buziladi, chunki odamlar oddiy va oson taxmin qilinadigan parollardan foydalanadilar. Kiberhujumchilar shunday mashhur parollarni buzishadi. Agar sizning parolingiz quyidagi ro'yxatda bolsa, darhol uni o'zgartiring!
Top 20 eng xavfli parollar:
123456
password
123456789
12345678
12345
qwerty
123123
111111
1234567
1234567890
000000
abc123
password1
1234
iloveyou
qwerty123
welcome
monkey
dragon
master
Bundan tashqari:
21-40: sunshine, princess, admin, letmein, login, solo, starwars, football, bailey, shadow, michael, jennifer, daniel, tigger, superman, qwertyuiop, trustno1, charlie, jordan, hunter
41-60: 654321, batman, michelle, ashley, jessica, passw0rd, nicole, hello, zaq1zaq1, freedom, whatever, liverpool, buster, Matthew, summer, 1q2w3e4r, baseball, soccer, computer, samsung
61-80: thomas, hockey, ranger, ginger, flower, chelsea, winner, pepper, robert, abc1234, chocolate, password123, princess1, mustang, dallas, thunder, cookie, access, maggie, secret
81-100: hunter2, ranger1, maverick, jordan23, killer, 1qaz2wsx, merlin, michelle1, diamond, phoenix, passw0rd1, password!, passw0rd!, shadow1, yellow, jordan1, friends, hello123, purple, master1
O'zbekistonda ko'p ishlatiladigan zaif parollar
O'zbekistonlik foydalanuvchilar tez-tez quyidagi parollardan foydalanishadi. Bulardan hech qachon foydalanmang:
Shaxsiy ma'lumotlar:
toshkent, toshkent1, toshkent2024
samarqand, buxoro, fargona, andijon
uzbekistan, uzbek, uzbek123
Ahad, Muhammаd, Ali, Aziz, Davron
Nodira, Gulnora, Malika, Zilola
19901990, 19951995, 20002000 (tug'ilgan yillar)
Telefon raqamlari va oddiy birikmalar:
998901234567 (telefon raqami)
901234567 (telefon qisqa formati)
1234567890
0000000000
9876543210
Mashhur so'zlar va iboralar:
assalomu, salom, rahmat
sevgi, muhabbat, hayot
magiccity, legenda
farzand, bolalar
olam, dunyo
parol, code, kod12345
Sport va jamoa nomlari:
paxtakor, nasaf, bunyodkor
barcelona, realmadrid, manchester
ronaldo, messi, mbappe
Mashhur so'zlar + raqamlar:
salom123, salom2024
muhabbat1, muhabbat2024
toshkent2024, uzbek2024
qwerty123, qwerty2024
admin123, admin2024
user123, user2024
Avtomobil rusumi va markalar:
nexia, matiz, spark, cobalt
lacetti, malibu, tracker
gentra, damas, tico
bmw, mercedes, toyota, lexus
Xavfsiz parol qanday bo'lishi kerak?
Kamida 12-16 belgidan iborat bo'lishi kerak
Katta va kichik harflar aralashmasi
Raqamlar mavjud bo'lishi
Maxsus belgilar (!, @, #, $, %, & va boshqalar)
Shaxsiy ma'lumotlar yo'q (ism, tug'ilgan sana, telefon raqami)
Har bir hisob uchun alohida parol
Yaxshi parolga misollar (namuna):
Mn24$Kj!9pQz - tasodifiy belgilar birikmasi
Qizil@Olma#2026&Tosh - uzun va murakkab ibora
W3lc0m3!T0@My$ecuR3#W0rld - harflar raqamlar bilan almashtirilgan
7mS&xP9@kL2#wQ5! - butunlay tasodifiy
DaR4x@2024&Zm!8pK - aralash format
Yomon parolga misollar:
password - juda oddiy
12345678 - ketma-ket raqamlar
qwerty - klaviatura tartibi
AhmadToshkent1990 - shaxsiy malumotlar
iloveyou - mashhur so'z
toshkent2024 - shahar nomi + yil
998901234567 - telefon raqami
muhabbat123 - oddiy soz + raqam
pakhtakor - jamoa nomi
nexia777 - mashina + raqam
Parolni qanday eslab qolish mumkin?
1. Jumla usuli
Uzun jumlaning birinchi harflarini oling:
"Men har kuni ertalab 7 da qahva ichaman!" → Mhky7qi!
"2026-yilda 48ta kitob o'qimoqchiman!" → 2y48ko'!
"O'zbekiston 1991-yilda mustaqillikga erishdi!" → O'1991yme!
2. Parol boshqaruvchilari
Barcha parollaringizni xavfsiz saqlash uchun parol boshqaruvchisini ishlating:
LastPass
1Password
Bitwarden (bepul va ochiq kodli)
Dashlane
KeePass (oflayn talqin)
Bu dasturlar sizning barcha parollaringizni shifrlaydi va siz faqat bitta asosiy parolni eslab qolishingiz kifoya bo'ladi.
3. Ikki bosqichli tasdiqlov (2FA)
Har doim imkon bo'lganda 2FA ni yoqing:
SMS kod
Tasdiqlovchi ilovalar (Google Authenticator, Authy, Microsoft Authenticator, Apple Passwords)
Biometrik tasdiqlov (barmoq izi, yuz tanish)
Hardware tokenlar (YubiKey)
Parol buzilishi qancha vaqt oladi?
Parol Turi | Buzilish Vaqti |
123456 | Darhol |
qwerty123 | Darhol |
toshkent2024 | Bir necha soniya |
Password123! | Bir necha daqiqa |
MyP@ssw0rd2024 | Bir necha soat |
M7x&Pq2@Ks9! | Yillar |
aB3$xY9@mP5!kL2# | Asrlar |
Esda tuting!
"Eng yaxshi parol - bu siz eslay olmaydigan, lekin parol boshqaruvchingiz saqlagan parol!"
Kiberhavfsizlik hammamizning mas'uliyatimiz. Oddiy paroldan foydalanish eshikni ochiq qoldirishga kabidir. Bugunoq o'z xavfsizligingizni ta'minlang!
Qo'shimcha maslahatlar:
Parolni hech kimga aytmang (hatto yaqin odamlarga ham)
Parolni qog'ozga yozmang
Jamoat joylaridagi Wi-Fida muhim hisoblargа kirmang
Har 3-6 oyda parollarni yangilang
Agar ma'lumotlaringiz buzilgan bo'lsa (data breach), darhol parollarni o'zgartiring
#KiberXavfsizlik #ParolXavfsizligi #OnlineXavfsizlik #UzbekistanIT #InfoSec
